ЫДЫС - АЯҚ . Қазан , тегене , шара , табақ , аяқ , тостаған , кесе , шыны - аяқ , тас - табақ , құман , шәйнек , шелек , күбі , астау , сапты - аяқ , шөміш , ожау , бақыраш , қасық , саба , торсық , мес , сүйретпе , көнек , қауға , қап , аяқ - қап , баспақ , дорба , талыс , қоржын , оқшантай . 23

ПОСУДА Казан , большая глубокая чаша , большая чаша , блюдо , деревянная чашка , деревянная чашка с ручкой , пиала , стеклянная чашка , керамическое блюдо , кувшин , чайник , ведро , чан или кадка цилиндрической формы , деревянное блюдо , кружка , деревянная чашка с ручкой , ковш , половник , ковш , черпак , металлический ковш , ложка , бурдюк из конской кожи для кумыса , посуда из кожи для жидкостей , бурдюк из шкуры коня , бурдюк , подойник , кожаное ведерко для доения , бадья , мешок , сумка для посуды , посуда из шкуры головы крупного рогатого скота , торба , большая сумка из шкуры , переметная сума , патронташ . 24

Күмістен ақ тышқанға таға қылдым , Терісінен көр тышқанның жаға қылдым . Терісін cap масаның жыртпай сойып , Жиындық он бес қарыс саба қылдым . Жиылып тоғыз жігіт көтере алмай , Қылмасқа енді саба тоба қылдым . 27

Подковал серебром белую мышь , Сделал воротник из шкуры крота , Не разорвав , разделал шкуру комара , Изготовил вместительный бурдюк в пятнадцать пядей . Собравшись , девять джигитов не смогли поднять , Теперь довольствуюсь без бурдюка . 29

Дағдыландыру . Төмендегі түбір сөздерге « у » жұрнағын жалғатып туынды сөз еткізу . Ал , ұр , саба , қорық , күре , адас , сүз , ас , иле , төз , ауна , қайт , оқы , тоқы , сүрт , ұлы , өлше , құр , сөйле , сыз , шірі , қалғы , сау , тый , тій , жый , ой , істе , тіле , жұу , бұу , құу , тұу . 67

Упражнение . Образуйте производное слово , присоединив суффикс « у » к следующим корневым словам . Ал ( возьми ) , ұр ( ударь ) , саба ( побей ) , қорық ( бойся ) , күре ( копай ) , адас ( блуждай ) , сүз ( бодай ) , ас ( свари ) , иле ( замеси ) , төз ( терпи ) , ауна ( поваляйся ) , қайт ( вернись ) , оқы ( читай ) , тоқы ( вяжи ) , сүрт ( вытри ) , ұлы ( завой ) , өлше ( взвесь ) , құр ( построй ) , сөйле ( говори ) , сыз ( нарисуй ) , шірі ( загнивай ) , қалғы ( вздремни ) , сау ( дои ) , тый ( прекрати ) , тій ( потрогай ) , жый ( собери ) , ой ( вырежи ) , істе ( делай ) , тіле ( желай ) , жұу ( помой ) , бұу ( свяжи ) , құу ( догони ) , тұу ( роди ) 73

Кей сөздер нәрсенің істейтін ісін атайды ; мәсәлән : арт , тарт , ал , ұр , саба , соқ , қорық , күрес , маңыра , сөк , сүз , таста , шық , жық , ас , ал , төз , көз , қақ , қада , кір , төк , өксі , таңда , сескен , ұлы , өлше , кеп , біл , сыз , бер , бас , ұста , ұр , ти , ой , күт , тіле , тұр , ор , шақ , жап , жең , бар , кет , қара , тара , жала , құй , тап , қой , той , сой , жой , жу , бу , қу , жи , тый , қи , и , ки . Мұндай сөздер етістік сөз деп аталады . 75

Некоторые слова обозначают действия кого - либо или чего - либо ; например : загрузи , тяни , возьми , бей , колоти , ударь , бойся , борись , блей , ругай , бодни , брось , выйди , вали , свари , возьми , терпи , направляй , вбей , воткни , зайди , вылей , рыдай , выбирай , бойся , вой , взвесь , высохни , знай , черти , дай , надави , держи , бей , потрогай , вырежи , жди , желай , встань , коси , кусай , закрой , победи , иди , уходи , смотри , разойдись , лизни , налей , найди , оставь , насыться , заколи , уничтожь , помой , свяжи , догони , собери , прекрати , срежь / согни , одень . Такие слова называются глаголом . 92