Абайдың «Өлең – сөздің патшасы, сөз сарасы» деген өлеңінде жақсы өлеңнің сыйпаттары да, қазақ ақындары мен тыңдаушылардың жоғарыда айтылған асыл сөзді танымайтын надандықтары да айтылып, аз да болса мағлұмат берілген (Абайдың сол өлеңін оқыу), сүйтіп, асыл сөздің сыйпаттарын біліу жалғыз ақындарға емес, әр адамға керек. 189

Абай в стихотворении «Өлең – сөздің патшасы, сөз сарасы» («Поэзия — властитель языка») перечисляет характеристики стихотворной речи, рассуждает о невежестве казахских поэтов и слушателей, не понимающих поэтическую речь (прочитайте стихотворение Абая). 197

Олай болуы сөзі басылмағандықтан, Абайдың сөздері кітап болып басылып шыққанша Абайдың аты да, сөзі де Торғай облысында естілмеуші еді. 191

Причина этого заключается в том, что его сочинения не опубликованы, пока книги Абая не будут изданы, ни его имени, ни его сочинений в Тургайской области не узнают. 199

Ақмола, Семей облыстарында Абайдың атын, сөзін естімедім дегенге едәуір таңырқап қалады. 191

Когда кто-нибудь говорит, что не слышал Абая и его произведений, то в Акмолинской или Семипалатинской областях сильно удивляются. 199

Қай жерде ақындар жайынан я ақындардың сөздері жайынан әңгіме болса, Абайдың сөзін мақтамайтын адам болмады. 191

Где бы ни заводился разговор о поэтах или о словах поэтов, не было никого, кто бы ни восхвалял слова Абая. 199

Абайдың сөзін көрмей тұрғанда, мақтағандарына сенбей, қазақ үкілеген өз құнанын өзгелердің тұлпарынан артық көретін мінезі болушы еді, мақтап отырған Абайы біздің Әбубәкір, Сейдахмет, Ақмолдаларымыз сықылды біреу ғой деп жүрдім. 191

До тех пор, пока не прочитал сочинения Абая, я не верил похвалам людей, и зная, что казахи любят прихвастнуть, я думал, что Абай – один из таких поэтов как Абубакир, Сейдахмет, Акмолда. 199

Бірақ ол ауырлық Абайдың айта алмағанынан болған кемшілік емес, оқушылардың түсінерлік дәрежеге жете алмағанынан болатын кемшілік. 191

Однако эта сложность вызвана не манерой изложения Абая, а недостаточным уровнем восприятия самих читателей. 199

Ол оқшаулық, артықтық басқа ақындардан Абайдың жалғыз сөзінде ғана емес, өзінде де болған. 191

И эта его особенность, уникальность заключаются не только в сочинениях Абая, но и в нем самом. 199

Абайдың қандай болғанын көзбен көрмесек те, көргендердің айтуынан білеміз. 191

Хотя мы не видели самого Абая, но мы знаем о нем от тех, кто его видел. 199

Айтушы мен тыңдаушының көбі надан болғандықтан, өлең болып айтылып, тыңдалып жүргендердің көбі өлең емес екендігі, өлең жазушылар болса да, келістіріп жазушылары ішінде бірен-сараң таңдама екендігі, жұрт мағыналы, маңызды, терең сөзден гөрі мағына жоқ, маңыз жоқ, желдей гулеп, құлаққа дыбысы тиіп, өте шығатын жеңіл сөздерді тындауға құмар екендігі Абайдың өлең жайын жазған сөздерінде көрсетілген. 193

Он, к примеру, сказал, что не все рифмованное является стихами, так как большинство сочинителей и слушателей недостаточно образованы и невежественны, что только крупицы из написанного сочинителями являются истинной поэзией, что народ больше примечает и ценит легкое для слуха звучание слов, чем их настоящий глубинный смысл. 201

Сол сөзінен Абайдың сыншылығы, өлең жақсы болуға не керектігін білетіні де көрініп тұр. 194

Из этих утверждений видны критичность Абая и его знания о том, что нужно для хороших стихов. 201

Абайдың өзі тексергіш болған соң, оның өлеңін тексеріп, қате шығарып ешкім жарыта алмайды. 194

Так как Абай сам был первым критиком своих стихов, никто не сможет подвергнуть их более продуктивной критике. 202

Абайдың қандай сыншы, сөз тексергіш екендігін төмендегі сөзінен байқауға болады: 194

Каким критиком и корректором является Абай, видно из следующих его строк: 202