Бірінші – тастан, кірпіштен, ағаштан йәкій болмаса басқа заттан сәнін келтіріп сәулетті сарайлар, мешіт, медресе, үй, там сыйақты нәрселер салыу өнері. 173

Первое – это искусство построения из камня, кирпича, дерева или из других материалов роскошных дворцов, мечетей, медресе, домов, могильных сооружений. 184

Сөздің өзін танытатын белгі – тіл йәкій лұғат белгісі болады. Ол белгі әркімнің өз ыңғайымен, өз оңтайымен сөз тізіп, әдеттеніуінен, салттаныуынан болады. 175

Отличительные признаки речи – это язык или стиль речи. Стиль речи формируется манерой, своеобразием построения речи, привычками и убеждениями личности 186

Бір нәрсе тұурасындағы пікірімізді, йәкій қыйалымызды, йәкій көңіліміздің күйін сөз арқылы жақсылап айта білсек, сол сөз өнері болады. 176

Искусство слова – это умение самым лучшим образом выразить в речи мысли о чем-либо, фантазии или чувства. 186

(Йәкій лұғат қыйсыны) 176

(Закономерности речи) 187

Өңін танымай йәкій аңғармай, бірін-бірінің орнына айтса, лұғат дәлдігіне кемшілік келтіреді. 179

Если вы не рас-познаете эти оттенки значения слова и заменяете одно другим, то нарушается точность языка. 189

Ақ көңіл, шолақ ақыл, арам ой деу йәкій күн бүркіп тұр, найзағай ойнады, сұу қайтты деу йә болма-са қазанның құлағы, ошақтың бұты, үйдің төбесі деу дерексіз заттарды деректі затша, жансыз заттарды жанды затша, бернесіз заттарды бернелі затша қалыптау, ғамалдау, бернелеуден шығып, әдетті сөзге айналып кеткен. 180

Такие выражения, как ақ көңіл (добродушный), шолақ ақыл (недалекий), арам ой (злонамеренный) или күн бүркіп тұр (моросит), найзағай ойнады (молнии сверкают), сұу қайтты (вода ушла) или қазанның құлағы (ушко казана), ошақтың бұты (ножки очага), үйдің төбесі (крыша дома), употребляются в переносном значении, описывают абстрактные понятия через конкретные предметы, неодушевленные через одушевленные, характеризуют необразные предметы через образные, а теряя свою образность, становятся привычными оборотами. 190

Бір нәрсенің анығына жетіп, расына қанғымыз келсе, мәселен, бір уақыйғаның анығына жеткіміз келсе йәкій бір адамның мінезін дұрыс білгіміз келсе, кілең тійіс жағынан ғана алып, түйіс қатыстырмасақ жақсы білеміз. Дұрысына жетеміз. 182

Если мы желаем достичь ясности в понимании чего-либо, например, понять какое-нибудь событие или узнать характер человека, то мы сможем сделать это правильно при объективном восприятии без субъективной оценки 192

Сондықтан бұлар көркем йәкій дарынды сөз деп аталады. 182

Поэтому такая речь называется художественной или поэтической речью. 192

Сондықтан қара сөзде айтылған нәрсе дүнійеде нақ болған, сол күйде және бар нәрсе деп біліу керек те, дарынды сөзде айтылған нәрсе, нақ сол күйде болып өтпегенмен йәкій бар болып тұрмағанмен, дүнійеде болатын және боларлық нәрсе деп біліу керек. 183

Поэтому следует считать, что содержание прозы основано на реальных событиях, имевших место в действительности, а содержание поэзии основано на событиях, которые не происходили или невозможны, но могут иметь место в действительности и предположительны. 192

Ақындар ғалымдар сыйақты болған уақыйғаны йәкій нәрсені болған күйінде, тұрған қалпында бұлжытпастан айтып, дұрыс мағлұмат беріп, қақыйқаттауға тырыспайды, тұрған нәрсе тұрған күйінде, болған уақыйға болған күйінде ақынға өте үйреншікті, жай қалыпты, жабайы көрінеді. 184

Поэты в отличии от ученых не стремятся восстановить истинную картину, рассказывая о произошедшем событии или о чем-либо другом, воспроизводя их в точности и передавая правдивые сведения, поэту реальное состояние предметов и положение дел видится очень привычным, скучным и грубым. 193

Кейде тысқарғы нәрсе өте қорқытса йәкій өте құуантса, иә болмаса өте тамаша күйде болып таңдандырса, адамның есін алып, ілтійпатын өзіне аударып кетеді. 186

Иногда внешний мир полностью завладевает вниманием и захватывает человека, когда его пугает, радует или сильно удивляет что-то внешнее. 194

Мәселен, бір нәрсе йәкій іс қандай көркем, әдемі болса, сондай оған сүйінеміз. 186

Например, мы испытываем радость от некоего красивого предмета или действия. 195