Менің баяндамам біздің, қазақ ғылыми және әдеби қызметкерлерінің, халық әдебиеті үшін терминологияны қалай түзіп жатқанымыз туралы және, екіншіден, терминдерді жасағанда қандай принципті ұстанатымыз туралы болады. 144

Доклад мой будет о том, как мы, казахские научные и литературные работники, строим терминологию для литературы народа, и, во-вторых, какого принципа мы придерживаемся в выработке терминологии. 166

Тілді шұбарлаудан сақтайтын принциптің арқасында біз, қазақтар, қазіргі уақытта бірегей қазақ тіліне ие болып отырмыз, басқаша айтсақ, тіліміз халықтық және әдеби, қарапайым халық тілі және зиялылар тілі деп жіктелмейді. 148

Благодаря принципу, охраняющему язык от варваризма, мы, казахи, имеем в настоящее время единый казахский язык, т.е., наш язык не делится на язык народный и литературный, на говор простонародья и интеллигенции 170

Олардың әдеби тіл деп аталатын тілінде түркілік сипат маған түте-түтесі шыққан, жарымжан, жат сөздерді барынша салбыратып ілген құр грамматикалық қаңқадай болып көрінеді. 148

Тюркский элемент в их, так называемом, литературном языке представляется мне истрепанным, искалеченным, тощим грамматическим скелетом, обвешанным всевозможными чужими словами. 170

Башқұрт тілінде әдеби тіл енді ғана пайда болып келеді, соған орай олардың варваризмдерден қорғануға деген ұмтылысы байқалады. 148

У башкир литературный язык только что рождается, причем замечается стремление и у них к ограждению своего языка от варваризмов. 170

Қырым әдеби тілі де осындай. 148

Крымский литературный язык тоже. 170

Жат тіл ықпалынан, вар-варизмдерден босап тұрған тілдің бірі қырғыз тілі болып отыр, олар әдеби тіл түзуде біздің қазақ тіліндегі принциптерді ұстанып отыр. 149

Одним из языков, свободных от иноязычного влияния и от варваризмов, является киргизский язык, который в отношении выработки литературного языка придерживается того же принципа, какого наш казахский. 170

Қорыта келгенде, біздің әдеби тіл негізіне салынған принципімізді дұрыс деп табатынымды айтуым керек, өйткені бұл – баспа сөзін халық бұқарасына түсінікті етудің ең сенімді жолы. 149

В заключение мне остается сказать, что я нахожу правильным положенный нами в основу литературного языка принцип, потому что это есть самый вернейший путь к тому, чтобы сделать печатное слово доступным народной массе. 170

Меніңше, түркі халықтары терминологиясы мен әдеби тілін жасауда қазақ тұрғысына тұрса, дұрыс болар еді. 150

По-моему, правильно поступили бы все тюркские народности, став на казахскую точку зрения в отношении выработки терминологии и литературного язык 171

«Қазақтың бас ақыны» – «Қазақ» газетінің 1913 жылғы 43,44-сандарында жарияланған әдеби сын мақала. 236

«Главный казахский поэт» — литературно-критическая статья, опубликованная в 43-44-м номерах газеты «Казах» в 1913 году. 237